article
Blog

Body Condition Score (BCS): wegen zonder weegschaal?

De Body Condition Score, afgekort BCS, is ontwikkeld door Don Henneke van de Texas A&M University in het begin van de 1980er jaren. Hij wilde een systeem ontwikkelen waarmee je zo objectief mogelijk over- en ondergewicht bij paarden kunt bepalen (1).
Voor een video uitleg over deze methode, klik hier.

Scoor je paard’s conditie

Op deze manier ontstond een tabel met scores van 1 tot 9. Samengevat geven deze scores volgende lichaamscondities aan:

  1. uitgemergeld; geen vetweefsel, praktisch alle botten zichtbaar
  2. erg dun; iets spierweefsel over de botten, maar nog steeds goed zichtbaar
  3. dun; iets vetlaagje op het lichaam, niet meer alle individuele ruggewervels en ribben zichtbaar
  4. slank; geen ronde contouren, ribben nog zichtbaar, spieren goed voelbaar
  5. goed gewicht: lichaam is opgevuld, ribben goed voelbaar maar niet zichtbaar
  6. iets te dik: ribben meestal voelbaar met vetlaagje, staartaanzet sponsachtig, nek nog soepel
  7. erg stevig: iets gootje over de rug, vetophopingen achter schouders en op nek
  8. dik: gootje over rug, vetophopingen over ribben, schouder, schoft, staartaanzet en nek voelt vaak hard
  9. obees: vetophopingen duidelijk op ribben, flanken opgevuld, binnenzijde dijbenen opgevuld, dikke vetophopingen achter schouders, schoft en op staartaanzet, vaak ook aan uier en koker, harde, erg dikke nek, vaak met ribbels

Om het iets makkelijker te maken wordt in Nederland meestal een score van 1-6 aangehouden, waarbij deze waarden ertussenin liggen. De score zes is staat voor obees.
Bedenk  dat een paard ook bijvoorbeeld qua nek een score van 9 kan hebben en qua lichaam een score van 7, niet alle lichaamsdelen slaan vet in dezelfde mate op.
Vooral een harde, dikke nek wordt als gevaarlijk gezien met een grote kans op insulineresistentie bij het optreden van een zogenaamde „cresty neck“, een „vetkam“ op de nek en daarmee meestal een harde, niet flexibele nek. Zie hierover ook onze blog over insulineresistentie.


Gezondheid en overgewicht: is een goed gewicht voor alle paarden hetzelfde?

Helaas is overgewicht bij paarden in Nederland heel veel voorkomend. Bijna alle paarden hebben een BCS van 6 of hoger, voor sobere paarden en vooral ook barokke rassen geldt dit nog sterker, maar ook veel warmbloeden zijn te dik, vaak omdat vet zich bij hun minder opvallend verdeelt over het lichaam.

Er is onderzoek gedaan naar optimale scores voor verschillende groepen paarden (1). Zo wordt voor fokmerries een BCS van 6 tot 7 aanbevolen, omdat een drinkend veulen veel van een merrie vraagt. Aan het eind van de zoogperiode zou de merrie dan weer op 5 moeten zitten (2). Voor dekhengsten wordt een score van 5 tot 6 aanbevolen.

Bij sportpaarden ligt de optimale BCS afhankelijk van de tak van sport tussen de 3 en de 5. Bij sporten zoals springen en endurance kan een hoger gewicht vooral nadelig voor de benen zijn, bij endurance wordt een hogere BCS geassocieerd met meer gevallen van kreupelheid (1). Dit geldt natuurlijk ook voor recreatiepaarden, zeker als het om overgewicht gaat.

Voor jonge paarden geldt in het bijzonder dat overgewicht erg belastend voor de groeiende gewrichten kan zijn, waardoor al op jonge leeftijd blijvende schade kan ontstaan. Daarom wordt een BCS van 5 voor jonge paarden aanbevolen (2).

Oudere paarden kunnen soms moeite hebben met op gewicht blijven, daarom wordt voor hun een BCS tussen de 5,5 en 6,5 aanbevolen (2). Hogere waardes zijn af te raden, omdat juist bij oudere paarden insulinegerelateerde stofwisselingsproblemen veel voorkomen, zoals PPID.


Natuurlijk afvallen

In de natuur is het zo dat paarden meestal behoorlijk afvallen gedurende de winter (in landen met strengere winters en in berggebieden) of in de zomer (in Mediterrane landen). Dit is een natuurlijk proces, en deze paarden kunnen dus zonder problemen een BCS van 7 verdragen in het groeiseizoen omdat er een heel seizoen met weinig voedselaanbod volgt, waarin de vetreserves worden opgebruikt. Aangezien dit eigenlijk nergens in Nederland meer het geval is, is het altijd de zaak op te passen dat je paard of pony een BCS van rond de 5 houdt, want bij hogere scores wordt het risico van ernstige problemen zoals insulineresistentie en hoefbevangenheid groot.

En let wel, een BCS van 5 is slanker dan de meeste mensen (inclusief veel dierenartsen!) denken! Tips om je paard zo slank mogelijk te houden vind je in onze blog over insulineresistentie.Wil je onze Body Condition Score kaart ontvangen? Mail dan naar info@purepaardenvoeding.nl

Caloriebeperking

De meesten van ons hebben weinig tot geen invloed op de kwaliteit en de hoeveelheid ruwvoer (de voornaamste bron van overgewicht) die onze paarden eten.

Om die reden ben ik graasmaskers gaan gebruiken: op die manier kan ik nog iets sturen in de hoeveelheid hooi die Jack eet. Na veel uitproberen, is het graasmasker Thinline Flexible Filly voor mij de allerbeste, diervriendelijkste en anatomisch meest verantwoordde keuze gebleken. Dat masker is ook via Pure Paardenvoeding te koop.

https://en.wikipedia.org/wiki/Henneke_horse_body_condition_scoring_system

  1. https://www.canr.msu.edu/news/determining_the_optimum_body_condition_score_for_your_horse

In dit artikel gerelateerde producten

ThinLine

Flexible Filly 'Slow Feed' Graasmasker

€93,00

Phytonics

Gluco Balance - 500 gram

€65,45

Pure eigen merk

Pure Victorious Secret Balancer

€19,95

Ook interessant

Paardenvoeding
Ruwvoer

Blog

Hoeveel ruwvoer heeft mijn paard nodig per dag?

Weetjes

Blog

Graasmaskers, zinvol of niet?

Weetjes

Blog

Bescherm je paard tegen insecten zonder gif!

Gezondsheidsproblemen
Paardenvoeding
Ruwvoer

Blog

Zo bereid je je paard optimaal voor op het weideseizoen! Met gratis download.

Gezondsheidsproblemen
Paardenvoeding

Blog

Hoe krijg je spek op ‘Hans’ zijn ribben?

Paardenvoeding
Ruwvoer

Blog

Kieskeurig of zoetekauw? Waarom je paard zijn hooi weigert en wat je kunt doen!

Weetjes

Blog

Hoe speen ik mijn veulen met zo min mogelijk stress?  – met een nawoord van Astrid

Gezondsheidsproblemen
Weetjes

Blog

Habronemiasis – een onbekende worminfectie

Mineralen

Blog

IJzer, van levensbelang en levensgevaarlijk

Gezondsheidsproblemen

Blog

PPID of de ziekte van Cushing: wat houdt dit nu precies in?

Gezondsheidsproblemen

Blog

RHpE – the Ridden Horse pain Ethnogram – om ‘verborgen’ pijn en ongemak te herkennen – 13/11/2024 bijgewerkt

Gezondsheidsproblemen

Blog

PSSM1 en PSSM2 / MIM bij paarden

Weetjes

Blog

Verharing of rui, hoe werkt dit?

Gezondsheidsproblemen

Blog

Equine corona, een onbekend, maar niet ongevaarlijk virus

Paardenvoeding
Weetjes

Blog

Koud weer, wat betekent dat voor mijn paard?

Gezondsheidsproblemen

Blog

Mok bij paarden

Paardenvoeding

Blog

Heeft speciaal voer voor verschillende rassen zin?

Paardenvoeding
Ruwvoer
Weetjes

Blog

Hoe ondersteun ik mijn wei bij droogte ?

Paardenvoeding
Weetjes

Blog

Gezond knabbelen voor paarden

Blog

Vijf verzorgtips voor een gezonde paardenvacht dit voor- en najaar

Gezondsheidsproblemen
Weetjes

Blog

Mite-y Itchy: heeft jouw paard mijten??

Gezondsheidsproblemen

Blog

Maagzweren bij paarden – deel 2: supplementen en voeding – geactualiseerd!

Gezondsheidsproblemen

Blog

Maagzweren bij paarden – deel 1: oorzaken en algemene informatie – met nieuwe informatie!

Blog

Holly’s verhaal – revalidatie na hoornzuil operatie

Paardenvoeding
Ruwvoer
Weetjes

Blog

Wat doet pectine in de paardendarm?

Paardenvoeding
Ruwvoer

Blog

De ins en outs van luzerne

Paardenvoeding
Weetjes

Blog

Wintervacht en voeding – Het wordt kouder

Mineralen
Weetjes

Blog

Is zweten gezond?

Mineralen

Blog

Wetenswaardigheden over magnesium op een rijtje

Blog

Body Condition Score (BCS): wegen zonder weegschaal?

Paardenvoeding

Blog

De voordelen van olie en vet in het paardendieet.

Paardenvoeding
Weetjes

Blog

Melasse, gezonder dan zijn naam

Paardenvoeding
Ruwvoer

Blog

To biet or not to biet – bietenpulp als paardenvoer

Mineralen
Paardenvoeding
Vitaminen

Blog

“Weet wat je eet”, geldt dat voor mijn paard?

Vitaminen

Blog

Vitamine E, de bodyguard van je paard!

Ruwvoer

Blog

Stro voeren, doen of niet doen?

Krachtvoer
Paardenvoeding

Blog

Haver, een goed ingrediënt voor broodje aap

Paardenvoeding
Weetjes

Blog

Een gezonde jeugd voor je toekomstige rijpaard!

Weetjes

Blog

Zijn eikels gevaarlijk voor paarden?

Mineralen
Paardenvoeding

Blog

Zin en onzin: Elektrolyten voor paarden – nu geactualiseerd!

Gezondsheidsproblemen
Ruwvoer

Blog

Het onbekende gevaar in de wei: endofyten

Gezondsheidsproblemen

Blog

Insulineproblemen en overgewicht bij paarden, een overzicht

Paardenvoeding
Ruwvoer

Blog

Valkuilen in de wei

Mineralen

Blog

Sluipmoordenaar mineralenbuffet – aangevuld met extra bronnen! (30/3/2020)

Ruwvoer

Blog

Onbeperkt ruwvoer – een goed idee?

Weetjes

Blog

Paarden natuurlijk houden? Liever niet…

Mineralen

Blog

Macromineralen, een overzicht.

Ruwvoer

Blog

Hooi versus voordroog – Idhuna Barelds (Biologe)

Gezondsheidsproblemen
Weetjes

Blog

Slecht drinken door de kou?

Gezondsheidsproblemen

Blog

Rotstraal: wat is het en wat doe je ertegen?