Pijn bij paarden: hoe, wat, waar? – update 11/11/2024
Het verzorgen van paarden heeft vele kanten: voeren, beweging geven, passend harnachement, zorgen voor sociaal contact, vrije uitloop enzovoorts.
Pijn management?
Wat naar mijn idee zeker in dit rijtje thuis hoort, is blijven observeren of je paard last heeft van bepaalde ongemakken of zelfs pijn. Paarden zijn meesters in het verbergen van pijntjes en ongemak, wat maakt dat ze wellicht wel eens meer last kunnen hebben van iets dan wij menen.
Zeker in de maanden met meer regen, sneeuw en koude lijkt pijn meer op de voorgrond te treden.
Pijn bij mijn eigen paarden – hoe ga ik daarmee om?
Ik probeer altijd open te staan voor signalen van mijn paarden. Wanneer is iets een gewoonte, wanneer is iets een teken van ongemak of zelfs pijn?
Paarden kunnen niet praten, dus zij kunnen ons alleen proberen te informeren door hun gedrag en hun gezichtsuitdrukking.
Herken patronen
Het is vaak niet makkelijk om gedrag van je paard te vertalen naar (mogelijke) oorzaken. Kennis over methoden zoals de Equine Pain Face-diagnostiek kunnen ons daarbij helpen.
Of we pijn ooit helemaal kunnen uitsluiten? Ik vraag het me af: paarden hebben vanuit hun overlevingsdrang er belang bij om pijn, ongemak vooral niet te laten zien.
Het Equine Pain Face: een duidelijke methodiek om je paard op ongemak/pijn te ‘scoren’
Ik denk dat het voor iedere paardeneigenaar noodzakelijk is, om kennis op te doen over wat pijnsignalen van onze paarden kunnen zijn.
Het kan een waardevol instrument zijn om bij te dragen aan meer welzijn voor paarden.
Klik hier voor een informatief (nederlandstalige) artikel van het LICG (Landelijk InformatieCentrum Gezelschapsdieren). Het filmpje van de onderzoekster naar pijn bij paarden vind je als je hier klikt.
Inmiddels is er ook onderzoek gedaan naar het verschil in signalen bij chronische of acute pijn bij paarden. Hieronder vind je de desbetreffende onderzoeken.
-
Dalla Costa, E., Minero, M., Lebelt, D., Stucke, D., Canali, E., & Leach, M.C. (2014). “Development of the Horse Grimace Scale (HGS) as a Pain Assessment Tool in Horses Undergoing Routine Castration.”
Deze studie introduceert de Horse Grimace Scale, een belangrijke inspiratiebron voor het Equine Pain Face Protocol. Het biedt gedetailleerde uitleg over hoe specifieke gezichtsuitdrukkingen van paarden (zoals gespannen ogen en neusgaten) kunnen wijzen op pijn, zelfs bij schijnbaar rustige paarden.
Link: https://doi.org/10.1016/j.pain.2014.01.007 -
Dalla Costa, E., Stucke, D., Dai, F., Minero, M., Leach, M. C., & Lebelt, D. (2016). “Using the Horse Grimace Scale (HGS) to Assess Pain Associated with Acute Laminitis in Horses (Equus caballus).”
Deze studie past het protocol toe op paarden met acute hoefbevangenheid, wat helpt om het praktische nut van het protocol in verschillende situaties aan te tonen.
Link: https://doi.org/10.1371/journal.pone.0150425
Meer algemene onderzoeken naar pijn bij paarden vind je hier:
-
Ashley, F. H., Waterman-Pearson, A. E., & Whay, H. R. (2005). “Behavioural Assessment of Pain in Horses and Donkeys: Application to Clinical Practice and Future Studies.”
Dit artikel bespreekt het belang van gedragsanalyse voor pijnherkenning in klinische situaties. Hoewel het iets algemener is, geeft het nuttige inzichten over hoe gedrag een rol speelt bij pijnherkenning bij zowel paarden als ezels.
Link: https://doi.org/10.1136/vr.156.13.397 -
De Grauw, J. C., & van Loon, J. P. A. M. (2016). “Evidence-based Pain Management in Veterinary Practice.”
Deze review biedt een overzicht van de verschillende methoden voor pijnherkenning en -beoordeling bij dieren, met speciale aandacht voor paarden. Het artikel beschrijft zowel gedragssignalen als fysiologische reacties.
Link: https://doi.org/10.1007/s00580-016-2327-y
For the good of the horse!
Groetjes, Astrid
