Mycotoxinen: wat zijn het en wat doe je er tegen?

Wat zijn mycotoxinen?

Kortom: mycotoxinen zijn stofjes, toxinen die worden uitgescheiden door schimmels. We weten niet precies waarom de schimmels dat doen. Wat we wel weten, is dat – afhankelijk van de schimmelsoort – deze stofjes een bedreiging kunnen zijn voor de gezondheid van je paard.
Het verradelijke is, dat je deze gifstoffen niet met het oog kunt zien en ook niet kunt ruiken. De schimmels zelf wel. Alleen…als de schimmel al verdwenen is en dus niet meer met het oog waarneembaar, zitten de door de schimmel achtergelaten toxines er nog wel. Helaas zijn deze toxinen niet uit te schakelen door verhitting e.d.
Voorbeelden van mycotoxinen zijn: Aflatoxine, Slaframine en Lolitrem B.

Waarom zijn mycotoxines ongezond voor je paard?

Het zijn gifstoffen die schimmels achterlaten op het voer van je paard. Je paard eet deze stoffen dus op, terwijl hij zijn voer op eet. Deze toxinen hebben een negatieve invloed op de gezondheid van je paard. Afhankelijk van de soort schimmel, wordt een bepaalde soort toxine op het voer achter gelaten. Als je paard erg veel van een bepaalde soort en/of een ‘cocktail’ van mycotoxinen van diverse schimmels binnen krijgt, is de kans reëel dat je paard er ziek van wordt. Zeker als je paard door stress, ouderdom of ziekte al een mindere weerstand heeft.

Een bij veel paardenmensen bekende mycotoxine is Lolitrem. Deze is te vinden in graszaadhooi en wordt geproduceerd door endofyten die bij dit gewas als gewasbeschermer dienen tegen vraat. Deze toxine kan zorgen voor neurologische (ataxie, kramp e.d.) en gedragsmatige problemen (najagen andere paarden, onrust) wat ook wel de raaigraskramp wordt genoemd. Wil je toch graszaadhooi voeren, of wordt het bij jou op stal gevoerd, geef dan aan dat je alleen graszaadhooi wilt, dat niet is behandeld met endofyten en dat niet afkomstig is van raaigras.

Wat zijn mogelijke symptomen van een mycotoxine besmetting?

De symptomen zijn veelal vaag te noemen. Wat houvast kan geven, is dat als een dergelijk probleem speelt, meerdere paarden op een en dezelfde stal zullen zijn aangedaan. Al hoeven de symptomen en de ernst van het beeld niet hetzelfde te zijn.
Bij een probleem met mycotoxinen is er veelal sprake van een combinatie van klachten, waaronder:

• conditie en gewichtsverlies
• verhoogde leverenzymen/geelzucht
• doffe vacht
• verminderde eetlust
• verminderde weerstand
• achterblijvende groei
• problemen met de luchtwegen
• huidproblemen
• verminderde vruchtbaarheid
• gedragsveranderingen (najagen, onrust)
• diaree
• verminderde nier- en blaasfunctie/veranderde urine

Waar komen we mycotoxinen tegen?

Je kunt beter vragen: ‘Waar niet?’ Mycotoxinen zijn letterlijk ‘overal’. In de wei, dus ook in het ruwvoer wat van de weide af komt. De hoogste mycotoxine belasting zien we bij voordroog/kuilgras. Zeker als er sprake is van inferieure kwaliteit is de mycotoxine druk in het voer zeker hoog te noemen.In granen, en dan vooral maïs kunnen we mycotoxinen vaker wel dan niet tegenkomen. Samengestelde voeders op basis van granen zoals krachtvoerbrok of müsli’s zijn zodoende bekende bronnen van myctoxine ‘besmetting’. En vergeet dan ook de stalbodembedekking niet: zeker stro is een bekende bron van mycotoxinen.

The most important factors can be categorized in three groups: plant and environmental factors, including substrate characteristics (e.g. composition, pH, water activity, oxygen content)possible competitive actions (e.g. associated growth of other fungi or microbes)climatic conditions (e.g. temperature, atmospheric humidity)

Bron: mycotoxins.info

Wat kunnen we tegen mycotoxinen doen?

1. Handhaaf een goede hygiëne bij het opslaan van voer
Gewassen kunnen al zijn aangedaan voor de oogst (zie opmerking graszaadhooi) en andere schimmels vormen zich tijdens de opslag. Het is daarom belangrijk om een goede hygiëne te handhaven bij de opslag van zowel ruwvoer, krachtvoer als stalbodembedekking. Zorg er daarom voor dat je opslag plaats droog, goed geventileerd is en schoon. Doe aan ongedierte-bestrijding, opdat verpakkingen heel blijven en daarmee het voer beter beschermd tegen invloeden van buitenaf. Voer ‘First in, First out’, zorg voor schone voertonnen.
En bovendien: gooi balen voer waarin de schimmel zichtbaar aanwezig is helemaal weg en haal niet alleen de voor het oog aangedane plekken weg. Je doet je paard’s gezondheid er een grote dienst mee.

2. Voer structureel of kuursgewijs een product met daarin een breed spectrum mycotoxine binder

Een goede mycotoxine binder bindt zoals het woord het al zegt de toxinen aan zich en helpt je paard die zo via de mest af te voeren. Het beste is, om een breed spectrum mycotoxine binder te gebruiken. Dat houdt in dat het een binder is, die zoveel mogelijk verschillende mycotoxinen aan zich bindt om af te voeren.
Belangrijk is, dat je kiest voor een mycotoxine binder die vooral de toxinen bindt en niet/zo min mogelijk de voedingsstoffen die je net in je paard wilt houden. Zo een soort binder kun je probleemloos structureel of meerdere keren per jaar langere tijd voeren.
Ga je voor een koolstofvariant, besef dan wel dat deze dus meer aan zich bindt dan alleen de toxinen. Net als Norit kan een dergelijke binder de werking van medicatie negatief beïnvloeden, omdat het dus ook die werkzame stoffen bindt! Gebruik een dergelijk product enkel ‘voor nood’ en zeer zeker niet het hele jaar door.

Welke oplossingen biedt Pure Paardenvoeding & Advies tegen mycotoxinen?

In ons assortiment vind je twee producten die je kunt inzetten om je paard’s lichaam te helpen deze toxinen niet meer op te nemen:

Bronnen:
1. https://nl.wikipedia.org/wiki/Mycotoxine – Definitie
2. http://www.voervergelijk.nl/informatie/129/productie/mycotoxinen
3. http://www.knowmycotoxins.com/species/equine
4. http://forageplustalk.co.uk/mycotoxins-and-the-horse/
5. https://thehorse.com/149054/the-danger-of-mycotoxins/
6. http://www.mycotoxins.info/en/effects/horses/ – Gaat vooral over soorten mycotoxinen, gevaarlijk voor paarden
7. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC164220/
8. https://www.horsejournals.com/horse-care/illness-injury/prevention/mycotoxins-horse-feed
9.https://www.researchgate.net/publication/233910493_Mycotoxins_in_animals_Occurrence_effects_prevention_and_management_A_review