Mycotoxinen in paardenvoer – onzichtbare gifstoffen die wél schade doen

Je paard is wat sloom de laatste tijd. Zijn vacht glanst minder, hij reageert gevoeliger op prikkels dan normaal – of juist helemaal niet meer. De dierenarts vindt geen duidelijke oorzaak.
Maar wat als het probleem in zijn voer zit… zonder dat je het kunt zien of ruiken?

Mycotoxinen zijn gifstoffen geproduceerd door schimmels. Ze komen vaker voor dan je denkt – en kunnen grote impact hebben op de gezondheid van je paard.

In deze blog lees je:

• Wat mycotoxinen zijn (en waarom ze zo verraderlijk zijn)
• Welke klachten bij je paard kunnen duiden op mycotoxinen
• Waar deze gifstoffen in voorkomen
• Wat jij kunt doen om je paard te beschermen

Wat zijn mycotoxinen?

Mycotoxinen zijn gifstoffen die schimmels achterlaten op plantenmateriaal zoals gras, hooi, granen of stro. Je ziet ze niet, je ruikt ze niet – maar ze kunnen er wél zijn. Zelfs als de schimmel zelf niet meer zichtbaar is, blijven de mycotoxinen aanwezig.
En helaas: je kunt ze niet uitschakelen door verhitting of droging.

Voorbeelden van bekende mycotoxinen zijn:

• Aflatoxine
• Lolitrem B (in graszaadhooi van raaigras)
• Slaframine

Schimmels maken deze toxinen waarschijnlijk aan om concurrentie met andere micro-organismen te overleven – maar het is je paard die de schade oploopt.

Waarom zijn mycotoxinen schadelijk voor paarden?

Als je paard voer eet dat belast is met mycotoxinen, kan dat leiden tot een scala aan gezondheidsklachten. Dat risico is extra groot als je paard:

• Al een verzwakte weerstand heeft (door ziekte, stress of ouderdom)
• Gevoelig is voor lever- of darmproblemen
• Langdurig voer binnenkrijgt waarin mycotoxinen voorkomen

Bij hoge belasting of langdurige inname kunnen mycotoxinen o.a.:

• Het immuunsysteem onderdrukken
• Schade aanrichten aan lever, nieren en darmen
• Gedragsveranderingen veroorzaken
• Neurologische klachten geven (bijv. ataxie, krampen)

Lolitrem B, afkomstig uit graszaadhooi van raaigras, is berucht. Deze stof kan leiden tot raaigraskramp: trillen, coördinatieproblemen en zelfs agressie.

Let op: ook als je geen schimmel ziet, kunnen de toxines er wél zijn.

Mogelijke symptomen bij een mycotoxine-belasting

De symptomen zijn vaak vaag en divers, waardoor een mycotoxine probleem vaak lastig te herkennen is.
Bij melkkoeien loopt bijvoorbeeld de melkproductie terug door een mycotoxineprobleem. Daarom krijgen zij jaar rond een mycotoxinebinder door hun voer.

Een paar typische signalen:

• Conditieverlies of vermagering
• Doffe vacht of huidproblemen
• Verminderde eetlust
• Gedragsveranderingen (onrust, najagen)
• Verminderde vruchtbaarheid
• Luchtwegproblemen
• Veranderde urine of nierfunctie
• Diarree
• Geelzucht of verhoogde leverwaarden

Let extra op als meerdere paarden op stal vergelijkbare klachten vertonen.

Waar komen mycotoxinen in voor?

Kort gezegd: bijna overal. Mycotoxinen ontstaan als schimmels zich ontwikkelen op plantenmateriaal, vóór of tijdens opslag. Je vindt ze vooral in:

• Voordroog/kuilgras – vooral bij mindere kwaliteit of slechte opslag
• Granen & maïs – vaak verwerkt in krachtvoerbrokken en muesli’s
• Graszaadhooi – zeker bij raaigras met endofyten
• Stro – als bodembedekking of ruwvoer
• Stof in opslagruimtes – bij slechte hygiëne
  
  Tip: Wist je dat mycotoxinen ook kunnen ontstaan in de verpakking van voer, als de omstandigheden gunstig zijn voor schimmels?

Wat kun je doen tegen mycotoxinen?

1. Voorkom besmetting via opslag en hygiëne

• Bewaar voer droog, schoon en koel
• Voorkom ongedierte en beschadigde verpakkingen
• Gebruik FIFO: First In, First Out
• Gooi schimmelige balen volledig weg, niet alleen de aangedane plekken

2. Gebruik een breed werkende mycotoxine-binder

Een goede mycotoxinebinder bindt toxines in het spijsverteringskanaal en voert ze via de mest af. Let op:

• Breed spectrum: werkt tegen meerdere soorten tegelijk
• Bindt géén voedingsstoffen
• Veilig voor langdurig gebruik

⚠️ Koolstofbinders (zoals Norit) kunnen ook voedingsstoffen en medicatie binden – gebruik deze alleen tijdelijk bij acute nood en in overleg met je dierenarts.

Welke producten biedt Pure Paardenvoeding & Advies?

1. Pure Gastric Detox

Een krachtige combinatie van:

• MyControl (breed werkende mycotoxinebinder)
• MOS voor ondersteuning van de darmwand
• Mariadistel-extract voor de lever

Ideaal voor paarden met (gevoeligheid voor) lever-, darm- of gedragsklachten.
Bekijk Pure Gastric Detox »

2. Pure Toxsorb

Bevat Mycosorb A+, een bewezen effectieve breed spectrum binder.

Geschikt als kuur of onderhoud (na de Pure Gastric Detox), bij voerveranderingen of onbetrouwbare ruwvoerkwaliteit.
Bekijk Pure Toxsorb »

Tot slot

Mycotoxinen zijn een stille bedreiging in het rantsoen van veel paarden – en worden vaak pas (te) laat herkend als een oorzaak van allerlei gezondheidsproblemen bij paarden. Door alert te zijn op signalen en actief te werken aan preventie én binding, bescherm je je paard tegen onzichtbare schade.

Twijfel je of je paard symptomen heeft die kunnen wijzen op mycotoxinen?
Neem vrijblijvend contact op voor persoonlijk voedingsadvies »

Groetjes,
Astrid
Vernieuwd 5/08/2025

Bronnen:
1. https://nl.wikipedia.org/wiki/Mycotoxine – Definitie
2. http://www.voervergelijk.nl/informatie/129/productie/mycotoxinen
3. http://www.knowmycotoxins.com/species/equine
4. http://forageplustalk.co.uk/mycotoxins-and-the-horse/
5. https://thehorse.com/149054/the-danger-of-mycotoxins/
6. http://www.mycotoxins.info/en/effects/horses/ – Gaat vooral over soorten mycotoxinen, gevaarlijk voor paarden
7. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC164220/
8. https://www.horsejournals.com/horse-care/illness-injury/prevention/mycotoxins-horse-feed
9.https://www.researchgate.net/publication/233910493_Mycotoxins_in_animals_Occurrence_effects_prevention_and_management_A_review